مالیات چیست و انواع مالیات کدامند؟
مالیات در واقع انتقال بخشی از درآمدهای جامعه به دولت یا بخشی از سود فعالیت های اقتصادی است که نصیب دولت می شود، زیرا ابزار و امکانات دست یابی به درآمد و سودها را دولت فراهم ساخته است.
اظهارنامه عملکرد چیست:
هر گونه فعالیت یا رویداد مالی اشخاص حقیقی و حقوقی که منجر به درآمد گردد نسبت به دوره فعالیت و نسبت به مشاغل، گزارشی جهت تعیین میزان مالیات به سازمان امور مالیاتی ارائه می گردد.
مراحل ثبت اظهارنامه عملکرد:
ابتدا مودی در سایت سازمان امور مالیاتی ثبت نام نموده و برای دریافت کد اقتصادی اقدام کند و بعد از ثبت نام ، دریافت نام کاربری و رمز عبور می تواند سایر امور مرتبط به ارسال اظهارنامه عملکرد را انجام دهد و در آخر با گرفتن کد پیگیری از تأیید یا رد شدن وضعیت آگاهی یابد.
جریمه عدم ارسال اظهارنامه عملکرد:
طبق قانون مالیات های مستقیم اگر مودی در وقت مقرر اظهارنامه خود را تهیه و ارسال نکند مطابق با ماده ۱۹۲ سی درصد از میزان مالیاتی که باید پرداخت کند جریمه خواهد شد و این جریمه غیرقابل بخشش میباشد .
مودیانی که طبق قانون از پرداخت مالیات برای همیشه یا مدت موقتی معاف شده اند، باز هم باید برای شفاف سازی عملکرد خود اظهارنامه ارسال نمایند و در صورت عدم ارائه، مشمول جریمه خواهند شد این کار برای جلوگیری از انجام کارهای غیر قانونی و پولشویی انجام می گردد.
پاداش ارسال گزارش به موقع اظهارنامه عملکرد:
تهیه و گزارش اظهارنامه عملکرد کار وقت گیر و تخصصی بوده ارسال به موقع گزارش، پاداش هایی را برای مودیان دارد. مودیانی شامل پاداش ۵ درصد پایان سال سوم می گردند که اظهارنامه عملکرد خود را سه سال مداوم در زمان تعیین شده ارسال و مالیات خود را پرداخت نموده اند.
چگونگی رسیدگی به اظهارنامه عملکرد:
ممیزین فرصت دارند تا یکسال پس از ارسال گزارش اظهارنامه عملکرد آن را بررسی و مالیات مورد نظر را تعیین و تایید کنند و ظرف مدت سه ماه به مودی برای پرداخت یا اعتراض اعلام نمایند .
چگونگی اصلاح اظهارنامه عملکرد:
مودیان می توانند تا یک ماه بعد از تاریخ ارسال گزارش، به سایت سازمان مراجعه نموده و اشتباهات آن را اصلاح نمایند در غیر این صورت اگر اشتباهی توسط ممیزین مشاهده گردد مشمول مالیات علی الراس خواهند شد.
مالیات بر ارزش افزوده:
مالیاتی است که در طول فرآیند تولید و خدمات از محل تولید تا فروش کالا به مشتری نهائی، مرحله به مرحله اخذ می‌شود. مالیات ارزش افزوده برای مصرف طراحی شده است که مصرف کنندگان آن را در زمان خرید خود می پردازند که این مالیات توسط فروشندگان جمع آوری شده و از این طریق در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می گیرد.
کالاهایی که مالیات ارزش افزوده به آن ها تعلق می گیرد کدام است؟
مالیات بر ارزش افزوده شامل تمام خدمات و کالاهایی که در ایران به فروش می‌رسد می شود اما دارای چند استثنا است: سیگار و سوخت هواپیما دو کالای خاص هستند که به هرکدام به ترتیب ۱۲ و ۲۰ درصد مالیات ارزش افزوده تعلق می‌گیرد؛ به محصولات کشاورزی فرآوری نشده، کالاهای اساسی (برنج، روغن، گوشت و…) و خدمات بهداشتی مالیات بر ارزش افزوده تعلق نمی‌گیرد.
زمان پرداخت مالیات بر ارزش افزوده:
مالیات بر ارزش افزوده باید هر ۹۰ روز یک بار (با فرجه ۱۵ روزه) پرداخت شود. مشمولان قانون مالیات بر ارزش افزوده موظف هستند، اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را از طریق سامانه ارائه نموده و مبلغ آن را واریز نمایند تا شامل جریمه دیرکرد نشوند.
نرخ مالیات بر ارزش افزوده :
نرخ مالیات بر ارزش افزوده ، ۹% بوده، شامل 6% مالیات و 3% عوارض ارزش افزوده می باشد.
مالیات بر ارزش افزوده واردات و صادارت :
صادرات کالاها و خدمات به خارج از کشور و فروش آنها، شامل مالیات بر ارزش افزوده نیست. در واردات هر کالایی که وارد کشور می گردد، مالیات بر ارزش افزوده آن کسر شده و بعد از آن اجازه خروج از گمرک را دارد.
چه مواردی از مالیات بر ارزش افزوده معاف است؟
- کلیه تخفیفات اعطایی به خریدار کالا یا خدمات.
- مالیاتی که قبلا توسط عرضه کننده کالا یا خدمات پرداخت شده است.
- هر نوع مالیات غیر مستقیم و هر نوع عوارضی که هنگام عرضه کالا یا خدمات پرداخت شده است
- اموال غیر منقول اشخاص حقیقی یا حقوقی مشمول مالیات ، از پرداخت VATمعاف است.
- فرش دستبافت، کالاهای اساسی مثل قند و شکر و برنج و گندم و آرد و لبنیات و گوشت و شیر خشک و نان و سویا، از VATمعاف است.
- کلیه تجهیزاتی که در فرودگاه ها برای عملیات ناوبری استفاده می شود
- فعالیت صندوق های قرض الحسنه مجاز و کلیه خدمات بانکی و موسسات اعتباری و صندوق های تعاون و تعاونی ها
- کلیه محصولات کشاورزی که فرآوری نشده باشد.
- خوراک دام و طیور
- دام و طیور زنده و آبزیان و فعالیت های زنبورداری.
- فعالیت های مرتبط با انواع کود و سم و نهال و بذر
- کلیه خدمات حمل و نقل عمومی درون و برون شهری (ریلی-زمینی-هوایی-دریایی)
- کلیه فعالیت های مرتبط با چاپ و نشر و کاغذ
- کلیه خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق که موضوع قانون مالیات های مستقیم است.
- کلیه خدمات درمانی مثل اعم از انسان و حیوان و گیاه
- کلیه خدمات توانبخشی و حمایتی بیماران و نیازمندان
- کلیه خدمات مربوط به دارو و تجهیزات پزشکی
- کلیه خدمات پژوهشی و آموزشی طبق تایید وزارت علوم و وزارت بهداشت و وزارت کار.
- کلیه کالاهای همراه مسافر که برای استفاده شخصی و منطبق با قانون صادارت و واردات باشد.
- کلیه اقلام برای مصارف نظامی و انتظامی که به تایید وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح برسد.
توجه کنید، طبق ماده ۱۳ قانون مالیات بر ارزش افزوده، صادرات هر گونه کالا و خدمات به خارج از کشور که از طریق مرزهای رسمی کشور انجام شود، مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده نیست. اگر مالیاتی هم پرداخت شود، قابل استرداد است. روش استرداد هم به این صورت است که شما باید برگه خروج از گمرک را به همراه اسناد مربوطه به اداره مالیاتی تسلیم کرده تا نسبت به عودت مبلغ اقدام شود.
گزارش خرید و فروش فصلی:
تمامی بنگاه‌های اقتصادی، طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیاتی می‌بایست گزارش خرید و فروش فصلی را در بازه زمانی مقرر از طریق سامانه معاملات فصلی الکترونیکی ارسال کنند.
تعیین میزان مالیات شرکت ها و اینکه مالیات به چه چیزهایی تعلق می‌گیرد فقط در تشخیص و تصمیم سازمان امور مالیاتی است. از این رو سازمان امور مالیاتی بر کلیه در آمدها و رویداد‌های مالی شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی می تواند مالیات تعیین کند. این سازمان می تواند برای کلیه دفاتر قانونی شامل دفتر روزنامه، دفتر کل، دفتر هزینه‌ها و درآمد‌ها و نیز صورت حساب‌ها مالیات تعیین نماید. این مالیات بر اساس گزارش خرید و فروش فصلی یا همان معاملات فصلی خرید و فروش در طول مدتی مشخص تعیین می شود. سازمان امور مالیاتی با استناد به گزارش و معاملات فصلی است که متوجه، فرار مالیاتی و کتمان مالیات می‌شود.
کلیه اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون که حسب اعلام سازمان امور مالیاتی کشور موظف به ثبت نام در نظام مالیاتی می‌شوند، مکلفند برای انجام معاملات خود، صورتحسـاب صادر و شماره اقتصادی خود و طرف معامله را در صورتحسابها، قراردادها و سایراسناد مشابه درج و فهرست معاملات خود را به سازمان مذکور ارائه دهند. برای این موضوع تنها صورتحساب‌های ذکر شده، در آیین نامه اجرایی موضوع ماده ۹۵ ملاک است.
چنانچه خریدار کالا، خدمت و یا دارایی مکلف به ثبت نام در نظام مالیاتی نباشد و یا ازجمله اشخاص حقیقی مصرفکننده نهایی و یا اشخاص حقیقی موضوع ماده ۸۱ قانون (فعالیتهای کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبورعسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغانداری، احیای مراتع و جنگلها، باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات) باشد، الزامی به درج شماره اقتصادی خریدار در صورتحساب صادره نخواهد بود.